Milena Rampoldi, ProMosaik, 2/1/2022
Μετάφραση : Niko Demo, Τλαξκάλα
Συνέντευξη
με τον καθηγητή Μίχαελ Σνάϊντερ, (γεννημένος το 1943) με θέμα τον COVID-19 και
τη σχέση μεταξύ ιατρικής και ολοκληρωτισμού. Ο Σνάιντερ συγγραφέας και στρατευμένος
σοσιαλιστής,είναι γνωστός, μεταξύ άλλων, για τη συμμετοχή του στο φοιτητικό
κίνημα του 1968, ως συγγραφέας του έργου «Neurose und Klassenkampf» [Νεύρωση και πάλη των τάξεων,Εκδόσεις
Ράππα,1982] και την ίδρυση του πρώτου σοσιαλιστικού θεάτρου δρόμου στο Δυτικό
Βερολίνο. Ο Μίχαελ Σνάϊντερ ξεχωρίζει για την οξυδερκή κριτική του στην υπάρχουσα
τάξη πραγμάτων, άρα και στην εκφυλιστική «κορωνοϊακή» νεύρωση που κυριαρχεί και
συγκεντρώνει πολλά στοιχεία όχι μόνο πολιτικά, αλλά και νευρωτικά. Τα πράγματα,
όμως, σήμερα διαφέρουν κάπως. Η εξουσία σήμερα είναι διαφορετική. Και ο
ολοκληρωτισμός είναι διαφορετικός.
Στην
εποχή του κορωνοϊού που ζούμε, η σχέση ιατρικής, εξουσίας και ολοκληρωτισμού διαφεύγει
από πολλούς, για ποιο λόγο κατά τη γνώμη σας;
Εάν η σχέση μεταξύ ιατρικής, εξουσίας και
ολοκληρωτισμού διαφεύγει από τόσους πολλούς ανθρώπους, σε αυτήν την περίοδο
κρίσης λόγω του κορωνοϊού, οφείλεται κυρίως στη φύση αυτής της νέας ιστορίας,
εξαιρετικά εκλεπτυσμένης και αποτελεσματικής ως προς τον αντίκτυπό της στη
ψυχολογία της μάζας : ότι ο Sars- Ο Cov-2 είναι ένας δολοφονικός ιός που
απειλεί ολόκληρη την ανθρωπότητα, εναντίον του οποίου θα πρέπει να «κηρύξουμε
τον πόλεμο», όπως ανακοίνωσε ο Γάλλος πρόεδρος τον Απρίλιο του 2020.
Σε περιόδους πολέμου και κρίσης, κυβέρνηση και
πολίτες πάντα σχεδόν ενώνουν τις δυνάμεις τους. Ο «πόλεμος ενάντια στον
κορωνοϊό» και τις νέες «επικίνδυνες παραλλαγές» του μοιάζει με το 1984
του Όργουελ, όπου οι άνθρωποι κινητοποιούνται συνεχώς και ωθούνται σε εικονικούς
πολέμους ενάντια σε νέους εχθρούς που κανείς δεν βλέπει ποτέ. Ακόμη πιο
εκλεπτυσμένα, από κάποια σχεδόν σαδιστική ιδιοφυΐα (κάτι σαν ψυχολογικός
πόλεμος): η ιστορία (σκηνοθετημένη από τις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες και
τις δεξαμενές σκέψης) ενός αόρατου και πανίσχυρου
εχθρού που μπορεί να χτυπήσει οπουδήποτε και ανά πάσα στιγμή και που μπορεί να
κρυφτεί μέσα στον καθένα μας, στον διπλανό σου, στον συνάδελφό σου, ακόμα και
ανάμεσα στα αγαπημένα σου πρόσωπα και, ακόμα χειρότερα, στον ίδιο σου τον εαυτό.
Η υπόθεση του «ασυμπτωματικού ασθενούς», που θέτει
σε κίνδυνο όλους τους άλλους ως «υπερμολυντική», είναι ιδιαίτερα ύπουλη, γιατί
τροφοδοτεί την καχυποψία όλων εναντίον όλων και οδηγεί σε πλήρη διακοπή του
φόρτου των αποδεικτικών στοιχείων: στον αγώνα ενάντια στον αόρατο εχθρό, δεν
είναι όλοι οι άνθρωποι δυνητικά υγιείς, αλλά δυνητικά άρρωστοι. Κάθε άτομο
είναι ένα ύποπτο κρούσμα που δεν έχει ακόμη επαληθευτεί, ένας κίνδυνος και θα πρέπει
να αποδείξει την αθωότητά του μέσω των ευρημάτων (επιχρίσματα) ή των εμβολίων
που ενημερώνονται καθημερινά. Εάν δεν το κάνει, η περιθωριοποίηση και οι
περιορισμοί μετακίνησης είναι μέτρα αυτοάμυνας που εγκρίνονται από την
κοινωνία.
Αυτή η ιστορία είναι καινούργια, και βρίσκει ανταπόκριση
επειδή θέτει στην υπηρεσία της πριν απ' όλα κοινοτικά ιδανικά όπως η
αλληλεγγύη, η ευθύνη απέναντι στους άλλους κ.λπ., που είναι τόσο προσφιλή στην
αριστερά. Να γιατί η δόλια φύση της δεν
αναγνωρίζεται από τους περισσότερους αριστερούς, τους σοσιαλδημοκράτες και τους
αριστερούς σοσιαλιστές, πόσω μάλλον που οι τελευταίοι έχουν πέσει θύματα της
εμπιστοσύνης τους στο κράτος ακριβώς τώρα, κατά τη διάρκεια της κρίσης λόγω του
κορωνοϊού: το γεγονός ότι, μετά τα τριάντα χρόνια νεοφιλελεύθερων στερήσεων και
πολιτικών μεγάλων περικοπών (όπως στον τομέα της δημόσιας υγείας), το μέχρι
τότε αδύναμο κράτος παίρνει ξαφνικά τα ηνία στα χέρια του και καθιστά την υγεία
των πολιτών το υπέρτατο σημείο της δράσης του, από αυτούς εκλαμβάνεται ως
απόδειξη της ηθικής διάστασης που ανακαλύπτει και πάλι η πολιτική. Για ποιο
λόγο όμως οι κυρίαρχες ελίτ, αδίστακτες μεταξύ άλλων, αποφάσισαν να σταματήσουν
την παγκόσμια κερδοσκοπική μηχανή μπροστά σε ένα παθογόνο παράγοντα που
επηρεάζει σχεδόν αποκλειστικά τους «μη παραγωγικούς», τους άνω των 80;
John Melhuish Strudwick, Μια χρυσή κλωστή,1885
Σε ποιο βαθμό η εξουσία σήμερα διαφέρει από
την εξουσία με την παραδοσιακή έννοια του όρου;